Właściwa paleta barw i odpowiednio zróżnicowane elementy w projekcie to dopiero połowa sukcesu. Co odróżnia świetny projekt graficzny od przeciętnego? Kompozycja! Zasady kompozycji pomogą Ci zbudować grafikę, wzór czy ilustrację, które zwrócą na siebie uwagę każdego, kto tylko rzuci na nie okiem. Sprawdź, jakie zasady kompozycji pomogą Ci w projektowaniu wzorów!
Spis treści
- 8 zasad kompozycji, o których warto pamiętać
- Znajdź główny punkt
- Zadbaj o równowagę elementów
- Korzystaj z siatki pomocniczej
- Czy zasady kompozycji można łamać?
8 zasad kompozycji, o których warto pamiętać
Na dobry początek zebraliśmy zasady kompozycji, które będą bardzo pomocne przy tworzeniu dowolnych grafik. Gdy umiejętnie zastosujesz je w swoim projekcie, możesz mieć pewność, że kompozycja zrobi wrażenie na każdym, kto ją zobaczy.
- Znajdź główny punkt
- Stosuj zasadę trójpodziału
- Ustal hierarchię i korzystaj ze skali
- Zadbaj o równowagę elementów
- Wykorzystaj kontrast
- Powtórz elementy
- Zostaw negatywną przestrzeń
- Korzystaj z siatki pomocniczej
Znajdź główny punkt
Każdej grafice potrzebny jest ten jeden element, na który zwracamy uwagę w pierwszej kolejności. Główny punkt Twojej kompozycji wcale nie musi być jej punktem centralnym – element o największej wadze, może być ułożony przy krawędzi Twojego płótna, o ile tylko wyróżnia się na tyle, że to do niego najpierw powędruje nasz wzrok. Żeby wyróżnić główny punkt w swojej kompozycji możesz modyfikować jego rozmiar, kolor czy nasycenie.
Stosuj zasadę trójpodziału
To podstawowa zasada kompozycji w fotografii, jednak w grafice i projektowaniu jest tak samo przydatna. Programy graficzne często posiadają opcję linii pomocniczych zgodnych z zasadą trójpodziału – to siatka, która dzieli obraz na trzy równe części w pionie oraz poziomie. Zasada trójpodziału pomaga wyznaczyć idealne miejsca do umieszczenia głównych punktów naszej kompozycji. Wedle tej logiki główne punkty powinny znaleźć się w punktach przecięcia linii pomocniczych. Z zasadą trójpodziału wiąże się ciąg Fibonacciego, określany często jako matematyczny przepis na piękno. Na bazie ciągu Fibonacciego oraz złotej proporcji możemy stworzyć złoty prostokąt. Kiedy podzielimy złoty prostokąt na kwadraty, we wnętrze figury możemy wpisać złotą spiralę, tj. graficzną interpretację ciągu Fibonacciego. Na złotej spirali opierają się najlepsze kompozycje i prace plastyczne, ale można dostrzec ją także w naturze (przykładowo w formacji huraganu lub układzie płatków kwiatów.
Ustal hierarchię i korzystaj ze skali
W dobrej kompozycji nie może zabraknąć hierarchii elementów. To ona pomaga pokierować wzrok oglądającego w kierunku najważniejszych elementów naszego projektu. Oczywiście nie da się tego osiągnąć bez pierwszej, omówionej zasady kompozycji, tj. głównego punktu obrazu. W projektowaniu graficznym hierarchia i skala pomagają ustalić, który element projektu jest tym najważniejszym. Ze skali i hierarchi w dużej mierze korzysta się z typografii, jednak możesz tę zasadę stosować także w tworzeniu wzorów do druku, żeby wprowadzić do nich porządek.
Zadbaj o równowagę elementów
Równowaga pośród elementów projektu pozwoli osiągnąć wrażenie wizualnej harmonii. Ale jak właściwie zadbać o równowagę w projekcie? Które zasady kompozycji mogą w tym pomóc? Koncepcję równowagi elementów kompozycji można przyrównać do równowagi w świecie fizycznym. Gdybyśmy zobaczyli szale wagi w idealnej równowadze, choć jedna z nich obiążona jest workiem kamieni, a druga jednym piórkiem, od razu uznalibyśmy, że coś jest nie tak. Podobnie sprawa ma się z kompozycją i równowagą składających się na nią elementów. Duże elementy sprawiają wrażenie cięższych, niż ich mniejsze odpowiedniki. Na wagę elementu graficznego w kompozycji skłąda się jego kolor, rozmiar, tekstura czy choćby kształt. Równowagę pośród elementów możesz zachować stosując symetrię lub asymetrię.
Zobacz też 👀 3 najlepsze programy graficzne do tworzenia wzorów do druku
Wykorzystaj kontrast
Eksperymentując z kontrastem elementów Twojego projektu, możesz bardziej uwodzicznić lub schować jego partie. Wysoki kontrast sprawi, że element wysunie się na pierwszy plan. Gdy zmniejszysz kontrast elementu swojego projektu niejako zepchniesz go na dalszy plan. Jedną z pierwszych rzeczy, która wpada nam w oko w kompozycji, jest coś, co się odróżnia. Inny kształt, kolor, faktura czy inne ułożenie elementu sprawia, że nasz wzrok bezwiednie do niego wędruje.
Powtórz elementy
Choć kontrast świetnie sprawdza się w kompozycji, bo sprawia, że projekt staje się bardziej interesujący, w grafice nie może zabraknąć spójności, którą łatwo osiągnąć poprzez powtórzenie elementów. We wzorze bezszwowym powtórzenie elementów zbuduje strukturę grafiki. Ważne jednak, by z powtórzeniami nie przesadzić, inaczej w kompozycji zapanuje monotonia.
Zostaw negatywną przestrzeń
Biała przestrzeń, pusta przestrzeń, negatywna przestrzeń – jakby jej nie nazwać, nie może jej w kompozycji zabraknąć. Negatywna przestrzeń to ta zasada kompozycji, która przydaje się w każdym projekcie. Umiejętnie zastosowana każdy projekt czyni bardziej czytelnym, przejrzystym i wyważonym. Negatywna przestrzeń niejako odciąża kompozycję i ułatwia ocenę, które elementy są najważniejsze. Nie zapełniaj każdej przestrzeni swojego płótna – przestrzeń negatywna, choć czasem określana jako pusta, wcale taka nie jest. To integralna część każdej grafiki, która jest w projekcie w konkretnym celu i odgrywa niebagatelną rolę.
Korzystaj z siatki pomocniczej
Żeby uniknąć sytuacji, w której Twój projekt wygląda na chaotyczny, układaj elementy w odniesieniu do siatki pomocniczej. Siatkę możesz włączyć w dowolnym programie graficznym w trakcie pracy nad swoją kompozycją i korzystać z niej tylko na tym etapie. Siatka nie musi być częścią Twojego projektu, ma jedynie ułatwić Ci zaprowadzenie porządku w grafice.
Czy zasady kompozycji można łamać?
O zasadach mówi się zwykle, że są po to, żeby je łamać. Zasady kompozycji jak najbardziej można łamać, o ile tylko wiesz, co robisz i jaki efekt chcesz osiągnąć. Grafika stworzona wbrew zasadom kompozycji może być powiewiem świeżości i prezentować intrygującą koncepcję artystyczną, jeśli jednak łamiesz zasady, bo ich po prostu nie znasz, zamiast wybitnej kompozycji osiągniesz raczej grafikę średniej jakości. Poznaj wszystkie, przydatne zasady kompozycji, naucz się je stosować i dopiero wtedy myśl o ich łamaniu.
